Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 122 Cánh diều Ngữ văn lớp 9 trang 122 sách Cánh diều tập 1

Thcslytutrongst.edu.vn sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 9: Thực hành tiếng Việt trang 122, hướng dẫn chuẩn bị bài.

Nội dung của tài liệu được đăng tải chi tiết với kiến thức hữu ích, hãy cùng theo dõi ngay sau đây.

Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 122

Câu đơn, câu ghép

Câu 1. Xếp những câu dưới đây vào nhóm phù hợp: câu đơn, câu ghép chính phụ, câu ghép đẳng lập. Chỉ ra chủ ngữ, vị ngữ của các cụm chủ vị trong mỗi câu.

a. Bác Hồ sống đời sống giản dị, thanh bạch như vậy, bởi vì Người sống sôi nổi, phong phú đời sống và cuộc đấu tranh gian khổ và ác liệt của quần chúng nhân dân .

(Phạm Văn Đồng)

b. Trên diện tích không rộng, mọc lên hàng nghìn đảo đá muôn hình muôn vẻ, tựa tấm thảm xanh lộng lẫy, lấp lánh vô số châu ngọc .

(Thi Sảnh)

c. Mừng đi trước dẫn đường, Nghi dắt ngựa theo sau .

(Phùng Quán)

d. Chúng tôi, mọi người – kể cả anh, đều tưởng con bé sẽ đứng yên đó thôi .

(Nguyễn Quang Sáng)

e. Em ngủ và chị cũng thiu thiu ngủ theo .

(Băng Sơn)

Hướng dẫn giải:

a. Câu ghép chính phụ:

– CN1: Bác Hồ, VN1: sống đời sống giản dị, thanh bạch như vậy

– CN2: Người, VN2: sống sôi nổi, phong phú đời sống và cuộc đấu tranh gian khổ và ác liệt của quần chúng nhân dân.

b. Câu đơn:

– CN: hàng nghìn đảo đá muôn hình muôn vẻ, VN: mọc lên, tựa tấm thảm xanh lộng lẫy, lấp lánh vô số châu ngọc.

c. Câu ghép đẳng lập:

– CN1: Mừng, VN1: đi trước dẫn đường

– CN2: Nghi, VN2: dắt ngựa theo sau

d. Câu đơn:

CN: Chúng tôi, VN: đều tưởng con bé sẽ đứng yên đó thôi.

e. Câu ghép đẳng lập:

– CN1: Em, VN1: ngủ

– CN2: chị, VN2: cùng thiu thiu ngủ theo.

Câu 2. Tìm các kết từ dùng để nối các vế câu trong những câu ghép dưới đây. Chỉ ra mối quan hệ ngữ nghĩa giữa các vế câu.

a. Giá nhà con khỏe khoắn thì con chả dám kêu . (Nguyễn Công Hoan)

b. Vì tôi thẳng tợn nên hai cậu chủ bé nhỏ của tôi yêu quý tôi lắm . (Tô Hoài)

c. Tuy rét vẫn kéo dài, mùa xuân đã đến bên bờ sông Lương . (Nguyễn Đình Thi)

d. Các em phải gắng học để thầy mẹ được vui lòng và để thầy dạy các em được sung sướng . (Thanh Tịnh)

e. Hai người giằng co nhau, du đẩy nhau, rồi ai nấy đều buông gây ra, áp vào vật nhau . (Ngô Tất Tố)

Hướng dẫn giải:

a. “Giá – thì”: quan hệ điều kiện – kết quả

b. “Vì – nên”: quan hệ nguyên nhân – kết quả

c. “Tuy”: quan hệ tương phản

d. “Và”: quan hệ đồng thời

e. “giằng co nhau, du đẩy nhau, rồi ai nấy đều buông gây ra, áp vào”: quan hệ tăng tiến

Câu 3. Tìm câu ghép trong các đoạn văn dưới đây. Cho biết vì sao không thể tách mỗi vế câu trong những câu ghép ấy thành một câu đơn.

a. Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta. Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung… Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng . (Hồ Chí Minh)

b. Vào mùa sương, ngày ở Hạ Long như ngắn lại. Buổi sớm, Mặt Trời lên ngang cột buồm, sương tan, trời mới quang. Buổi chiều, nắng vừa nhạt, sương đã buông nhanh xuống mặt biển. (Thi Sảnh)

c. Một hôm, tôi phàn nàn việc ấy với Binh Tư. Binh Tư là một người láng giềng khác của tôi. Hắn làm nghề ăn trộm nên vốn không ưa lão Hạc bởi vì lão lương thiện quá. (Nam Cao)

d. Sáng hôm sau, bà con bên nội, bên ngoại đến rất đông. Cả con bé cũng theo ngoại nó về. Anh Sáu phải lo tiếp khách, anh như không chú ý đến con nữa. (Nguyễn Quang Sáng)

Hướng dẫn giải:

a.

– Câu ghép: Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng.

– Vì các vế câu liên kết bằng các quan hệ từ nguyên nhân – kết quả

b.

– Câu ghép: Buổi sớm, Mặt Trời lên ngang cột buồm, sương tan, trời mới quang. Buổi chiều, nắng vừa nhạt, sương đã buông nhanh xuống mặt biển.

– Vì các vế theo quan hệ liệt kê

c.

– Câu ghép: Hắn làm nghề ăn trộm nên vốn không ưa lão Hạc bởi vì lão lương thiện quá.

– Vì các vế theo quan hệ nguyên nhân – kết quả

d.

– Câu ghép: Anh Sáu phải lo tiếp khách, anh như không chú ý đến con nữa.

– Vì các vế theo quan hệ liệt kê

Câu 4. Trong những câu ghép dưới đây, ở câu nào có thể lược bỏ chủ ngữ của một trong hai vế, ở câu nào không thể lược bỏ? Vì sao?

a. Nàng nói đến đây, mọi người đều ứa hai hàng lệ . (Nguyễn Dữ)

b. Trong cuộc đời kháng chiến của tôi, tôi chứng kiến không biết bao nhiêu cuộc chia tay, nhưng chưa bao giờ tôi bị xúc động như lần ấy . (Nguyễn Quang Sáng)

c. Sếu chỉ sống ở vùng sinh thái tự nhiên cân bằng, Tam Nông là vùng đất tự nhiên bảo đảm được sự cân bằng đó. (Vườn quốc gia Tràm Chim – Tam Nông)

Hướng dẫn giải:

Câu b có thể lược bỏ chủ ngữ của 1 trong 2 vế còn câu a và c thì không thể vì chủ ngữ ở hai vế khác nhau, lược đi sẽ thiếu thông tin.

Câu 5. Viết một đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) trình bày suy nghĩ của em về vai trò của việc đọc sách đối với sự phát triển của mỗi người, trong đó có sử dụng một câu ghép. Chỉ ra câu ghép được sử dụng trong đoạn văn đã viết.

Hướng dẫn giải:

Đọc sách có một vai trò vô cùng quan trọng. Trước hết, hiểu đơn giản, “sách” là dạng một văn bản được in ra thành quyển, ghi chép những thông tin, kiến thức đã được đúc kết qua nghiên cứu, kinh nghiệm của các tác giả. Con người sáng tạo ra sách nhằm lưu giữ nguồn tri thức của nhân loại. Vì vậy, sách cung cấp kiến thức phong phú cho mỗi người. Không chỉ vậy, sách còn giúp bồi dưỡng tâm hồn, tình cảm cho chúng ta. Sách giúp chữa lành đi những vết thương mà bạn đã trải qua trong cuộc sống. Ngoài ra, chúng ta đọc sách chỉ là để giải trí, thư giãn sau những giờ học tập, làm việc căng thẳng. Mỗi người hãy cần trân trọng sách như với chính người bạn. Điều đó thể hiện không chỉ ở việc giữ gìn những cuốn sách cẩn thận. Mà còn ở cách đọc sách sao cho hiệu quả, không cốt lấy nhiều về số lượng mà chú trọng chất lượng. Sách rất quan trọng vì vậy mỗi người hãy trân trọng và bảo vệ chúng!

Câu ghép: Sách rất quan trọng vì vậy mỗi người hãy trân trọng và bảo vệ chúng!