Cá rô phi – nguồn gốc, dinh dưỡng và món ngon dễ làm

Cá rô phi là một loại thực phẩm rất phổ biến ở Việt Nam, có nguồn gốc từ châu Phi, nổi bật ở hương vị thơm ngon, giàu dinh dưỡng, giá thành rẻ và dễ chế biến. Tuy nhiên, hiện nay, cá rô phi chủ yếu được nuôi trong trại, có rất ít trong tự nhiên, do vậy, cá dễ tiếp xúc với các chất ô nhiễm hữu cơ ở trang trại, gây nên một số rủi ro khi ăn. Cùng tìm hiểu những thông tin về cá rô phi qua bài viết sau.

Tìm hiểu về cá rô phi

Tìm hiểu về cá rô phi

Theo GS. TS. Nguyễn Lân Hùng, cá rô phi (Tilapia) là tên gọi chỉ chung cho các loài cá nước ngọt phổ biến, có nguồn gốc từ châu Phi, gồm nhiều chủng, thuộc họ Cichlidae.

Cho tới năm 1964, người ta mới biết khoảng 30 loài cá rô phi, đến nay đã biết tới khoảng 100 loài, trong đó khoảng 10 loài có giá trị kinh tế. Các loài được nuôi phổ biến là cá rô phi vằn, rô phi xanh, rô phi đỏ và rô phi đen, trong đó phổ biến nhất là cá rô phi vằn.

Ngày nay, cá rô phi không chỉ được nuôi ở châu Phi mà đã được nuôi ở nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là ở các nước nhiệt đới và cận nhiệt đới, trong đó có Việt Nam.

Cá rô phi có đặc điểm dễ nuôi, thịt ngon, giá trị thương phẩm cao. Cá sinh trưởng nhanh, rất ít khi bị bệnh, thức ăn cho cá cũng có giá thành thấp, do vậy, người ta có thể dễ dàng nuôi cá ở nhiều mô hình khác nhau.

Cá rô phi có khả năng chống chịu tốt với môi trường, do vậy, trong vài chục năm trở lại đây, cá rô phi thực sự trở thành loài cá nuôi công nghiệp, sản lượng lớn và giá trị kinh tế cao.

Thành phần dinh dưỡng và công dụng của cá rô phi

Theo Chứng nhận hữu cơ USDA (Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ), cá rô phi chứa khá nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm protein, lipid, cholesterol, kali, các loại vitamin như vitamin D, B12,… và nhiều dưỡng chất khác.

Cụ thể, giá trị dinh dưỡng trong 100 gam cá rô phi như sau: Calo (kcal): 128, Lipid 2,7 g, Cholesterol: 57 mg, Natri: 56 mg, Kali: 380 mg, Protein: 26 g, Canxi: 14 mg, Vitamin D: 150 IU, Vitamin B12: 119 µg, Sắt: 0,7 mg, Vitamin B6: 0,1 mg, Magie: 34 mg.

Tốt cho xương

Các khoáng chất như phốt pho có trong cá rô phi sẽ giúp xương của bạn trở nên chắc khỏe, phát triển tốt. Phốt pho là chất cần thiết để duy trì và phát triển xương, móng tay, đồng thời có thể ngừa các bệnh về loãng xương hiệu quả.

Ngăn ngừa các bệnh ung thư, tốt cho bệnh nhân tuyến giáp

Cá rô phi chứa nguồn selen rất phong phú, chứa chất chống oxy hóa giúp ngừa ung thư. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng selen không chỉ làm giảm các hoạt động có hại bên trong cơ thể mà còn chống lại sự oxy hóa hiệu quả.

Tốt cho não

Không chỉ chứa kali, cá còn chứa omega-3 giúp thúc đẩy sự phát triển của não bộ và tăng cường chức năng của hệ thống thần kinh. Kali trong cá rô phi còn giúp tăng dòng chảy của oxy đối với não bộ để làm cân bằng chất lỏng trong cơ thể.

Tốt cho tim mạch

Axit béo omega-3 sẽ giúp hệ thống tim mạch của bạn được cải thiện, làm giảm huyết áp cao và ngừa các bệnh như: Đột quỵ, xơ vữa động mạch hay bệnh tim. Chính vì vậy, cá rô phi là một dược phẩm dành cho người bị mắc các chứng bệnh về tim mạch.

Chống lão hóa

Cá rô phi chứa chất chống oxy hóa và vitamin C, E rất tốt cho da. Nó có thể cải thiện làn da, giúp da của bạn mịn màng và đẹp hơn. Nếu muốn loại bỏ nếp nhăn hay sự lão hóa hãy bổ sung cá rô phi thường xuyên nhé!

Giảm cân, tăng cường miễn dịch

Đây là loại cá giàu protein, ít calo do đó khi ăn cá vào sẽ cung cấp cho bạn các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể nhưng không sợ bị tăng cân. Nếu bạn đang lo lắng về cân nặng của mình, đừng quên ăn cá rô phi mỗi ngày nhé!

>> Xem thêm: Ăn cá kèo có thể chữa bệnh, bạn đã biết?

Những rủi ro khi ăn cá rô phi

Mặc dù cá rô phi có nhiều chất dinh dưỡng, nhưng bên cạnh đó, việc ăn cá rô phi cũng mang không ít rủi ro.

Ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tăng nguy cơ bệnh viêm

Theo Khảo sát sự tích lũy Pb từ môi trường tự nhiên lên cá rô phi và đánh giá rủi ro sức khỏe đối với người sử dụng (Nguyễn Minh Trí, Trần Thị Như Xuân, Nguyễn Hải Phong) từ Tạp chí Kiểm nghiệm và An toàn thực phẩm – Viện kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia, kết quả nghiên cứu cho thấy: Cá rô phi vằn được khảo sát ở một số hồ thuộc kinh thành Huế có hàm lượng Pb trong phần thịt ở mức cao so với tiêu chuẩn cho phép của Bộ Y tế nên không đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

Theo một nghiên cứu khác được tiến hành tại Đại học Wake Forest (Mỹ) vào năm 2008, hàm lượng omega 6 cao hơn omega 3 trong cá rô phi với (tỷ lệ 11/1) sẽ gây hại cho người ăn: Tăng nguy cơ bị bệnh suyễn, viêm khớp và các bệnh viêm khác trong cơ thể.

Ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tăng nguy cơ bệnh viêm

Cá có thể bị ô nhiễm bởi hóa chất có hại từ môi trường nuôi dưỡng

Cá rô phi còn có thể bị ô nhiễm bởi các hóa chất có hại trong môi trường. Các chất bẩn rác thải từ kênh, rạch có chứa rất nhiều kim loại nặng như chì, thủy ngân, asen, cadmium, chrome, kẽm, mangan…, tích lũy dần trong cơ thể động thực vật thủy sinh. Những chất này khi đi vào cơ thể con người có thể dẫn đến nhiều bệnh lý, thậm chí là ung thư.

Cá có thể bị ô nhiễm bởi hóa chất có hại từ môi trường nuôi dưỡng

Cá rô phi thường ăn chất thải từ động vật

Theo bộ Nông nghiệp Mỹ tiết lộ trong năm 2009, hầu hết cá rô phi nuôi ở thị trường Mỹ được nhập khẩu từ Trung Quốc đều bị nhiễm các chất gây ung thư. Và để tiết kiệm chi phí, người nuôi thường dùng chất thải từ gia súc và gia cầm làm thức ăn cho cá rô phi nên tỷ lệ nhiễm khuẩn là rất lớn.

Do vậy, các chuyên gia khuyến cáo, người tiêu dùng nên ưu tiên sử dụng các loại cá được đánh bắt từ môi trường tự nhiên hoặc được nuôi trồng và có nguồn gốc từ Hoa Kỳ, Canada, Hà Lan, Peru, Ecuador,.. vì chúng chứa nhiều dinh dưỡng hơn và sẽ hạn chế được rủi ro khi sử dụng, đặc biệt có thể lựa chọn các loài cá như cá hồi, cá trích có nhiều omega3 hơn cá rô phi, rất an toàn khi sử dụng.

Những món ngon chế biến từ cá rô phi

Cá rô phi là món ăn rất phổ biến trong bữa cơm hàng ngày của nhiều gia đình Việt Nam. Sau đây, Thcslytutrongst.edu.vn xin giới thiệu một số món ăn ngon, bổ dưỡng được chế biến từ cá rô phi như cá rô phi kho lạt, cá rô phi kho lá lốt, canh cá rô rau cải,…

Cá rô phi kho lạt

Cá rô phi kho lạt

Cá rô phi kho lạt là một trong những đặc sản của vùng đất Tây Nam Bộ, có hương vị đậm đà, hương thơm mê đắm, rất thích hợp khi ăn cùng cơm nóng vào ngày mưa bão.

Link hướng dẫn cách làm

>> Cách làm cá rô kho lạt đậm đà, thơm nức mũi cho ngày mưa bão

Cá rô phi kho lá lốt

Cá rô phi đã ngon, nhưng khi được kho với lá lốt, hương vị của cá sẽ ngon hơn gấp nhiều lần. Miếng cá rô phi săn lại, thấm vị và trở nên ngon khó cưỡng khi đắm mình trong nước kho sóng sánh cùng với những miếng thịt ba chỉ đậm đà.

Link hướng dẫn cách làm

>> Đổi vị đầu tuần với món cá rô phi kho lá lốt, thơm nức mũi chưa ăn đã thèm

Bún cá rô đồng chiên giòn

Bún cá rô đồng chiên giòn

Bún cá rô chiên giòn là sự kết hợp giữa thịt cá rô tẩm bột chiên giòn rụm và hương vị chua ngọt đậm đà từ nước dùng, tạo nên một món ăn vô cùng đặc biệt, thơm ngon khó cưỡng.

Link hướng dẫn cách làm

>> Cách làm bún cá rô đồng chiên giòn thơm ngon cả nhà đều mê

Canh cá rô rau cải

Canh cá rô rau cải

Ngoài những cách chế biến thường gặp như kho hay chiên, cá rô phi còn có thể kết hợp với rau cải, tạo thành món canh vô cùng thơm ngon mà không hề tanh. Mùi của rau cải xanh hòa quyện với vị ngọt lịm của cá rô đồng cùng hương thơm cay nồng của gừng khiến món canh trở nên vô cùng hấp dẫn.

Link hướng dẫn cách làm

>> Cách nấu canh cá rô rau cải, nước ngọt lịm và không bị tanh

Tóm lại, cá rô phi là món ăn rất quen thuộc với các gia đình Việt Nam, hương vị thơm ngon, giá thành rẻ, có thể chế biến bằng nhiều cách như kho, chiên, nấu canh,… Mặc dù hàm lượng dinh dưỡng trong cá rô phi khá cao, nhưng do tác động của môi trường, kết hợp với việc nuôi cá ồ ạt ở mật độ cao khiến chất lượng cá giảm sút, gây nên một số bệnh viêm, hen suyễn, thậm chí là ung thư. Do đó, cần lưu ý chọn lựa cũng như chế biến cá rô phi để đạt được kết quả tốt nhất.

Vừa rồi là những thông tin về nguồn gốc, dinh dưỡng của cá rô phi mang lại cùng với một số món ăn ngon với cá rô phi. Hy vọng sẽ giúp mọi người có thêm kiến thức cũng như bổ sung thực phẩm này vào thực đơn của mình thường xuyên hơn. Chúc mọi người sức khỏe!

Có thể bạn quan tâm

>> Tổng hợp các món ngon từ cá rô phi mà dân miền Tây ai cũng mê

>> Biến tấu với cách làm ruốc cá rô phi mới lạ, thơm ngon cho bé ăn dặm

Thcslytutrongst.edu.vn