Hướng dẫn lập trình bằng MSWLogo

Các lệnh trong Logo sẽ giúp các em nhanh chóng thực hiện các câu lệnh trong phần mềm lập trình Logo. Logo là công cụ lập mình cơ bản nhất dành cho những người bắt đầu học lập trình. Hiện nay Logo được sử dụng để giảng dạy trong các trường tiểu học, trung học cơ sở.

Bộ giao dục đã đưa Logo vào làm phần mềm lập trình để các em học sinh tập làm quen với các câu lệnh, mỗi câu lệnh của Logo khá dễ, thích hợp với những người đang muốn tìm hiểu sâu về lập trình. Lệnh MSWLogo không nhiều nên có thể nhanh chóng học thuộc để việc viết câu lệnh khi sử dụng để lập trình được dễ dàng nhất.

Hiện tại ngôn ngữ lập trình phức tạp đã được đơn giản hóa rất nhiều. Chúng trở nên dễ hiểu hơn với trẻ nhỏ qua các phần mềm lập trình dành cho trẻ em. Ngoài Scratch, MSWLogo cũng là phần mềm hỗ trợ lập trình phổ biến tại các trường ở Việt Nam.

MSWLogo do George Mills phát triển tại Viện Công nghệ Massachusetts. Nó giúp trẻ dễ dàng tạo game yêu thích hoặc chương trình đơn giản qua ngôn ngữ lập trình trực quan. Để sử dụng tốt MSWLogo, bạn cần biết các lệnh. Dưới đây là các lệnh trong logo lớp 5 thường dùng.

Yêu cầu tối thiểu khi sử dụng MSWLogo

• Máy tính có bộ vi xử lý Pentium 2 trở lên.
• Hệ điều hành: Windows NT/2K/XP/95/98/ME/VISTA.
• Ham học hỏi.
• Tư duy mở.
• MSWLogo 6.5

Download MSWLogo

Về cơ bản, MSWLogo là chương trình dạy lập trình đơn giản. Bạn chỉ cần hiểu các lệnh trong logo là có thể thỏa sức sáng tạo mọi thứ như ý muốn.

Sau khi tải và cài đặt phần mềm, hãy click Help > Demo và làm theo hướng dẫn. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn một vài ví dụ về những gì MSWLogo có thể thực hiện.

Một số lệnh MSWLogo cơ bản

Nhóm lệnh di chuyển

Câu lệnh	Viết tắt	Chức năng
Forward x	FD x	Tiến tới x bước
Back x	BK x	Lùi x bước
Left x	LT x	Quay rùa về phía bên trái x độ
Right x	RT x	Quay rùa về phía bên phải x độ
ARC a r	Tạo hình tròn với góc a và bán kính là r. Sau khi tạo xong rùa đứng yên tại chỗ.
ARC2 a r	Tạo hình tròn góc a và bán kính r. Tạo tới đâu rùa đi theo tới đó.
ELLIPSE x y	Tạo hình elip với 2 thông số, chiều ngang theo trục x chiều cao theo trục y, rùa đứng yên tại chỗ.
ELLIPSE2 x y	Tạo hình elip với 2 thông số, chiều ngang theo trục x chiều cao theo trục y, rùa chạy theo đường ellipse.
ELLIPSEARC	Độ dài cung x y z (z là độ) Ví dụ muốn vẽ 1 nửa vòng ellipse ở phía trước mặt rùa (90) lệnh như sau: ELLIPSEARC 180 150 80 90 Các bạn thay đổi số 90 sẽ hiểu ra cách làm, nếu muốn rùa chạy theo khi vẽ thì dùng ELLIPSEARC2.
CIRCLE r	Vẽ hình tròn bán kính r rùa đứng tại tâm.
CIRCLE2 r	Vẽ hình tròn bán kính r rùa di chuyển theo đường tròn, sau khi hoàn thành rùa nằm trên đường tròn.

Nhóm lệnh in kết quả thông báo

Câu lệnh	Viết tắt	Chức năng
SHOW [nội dung kết quả muốn in]	Lệnh tương tự PR
LABEL	Hiện ra kết quả
Cleartext	CT	Làm sạch cửa sổ câu lệnh

Nhóm lệnh về đồ họa và màu sắc

Câu lệnh	Viết tắt	Chức năng
Penup	PU	Di chuyển rùa không để lại dấu vết.
Pendown	PD	Các lệnh di chuyển sau lệnh này ta sẽ thấy dấu vết của sự di chuyển.
PE	Chế độ xóa
SetPenSize n	Thiết lập độ dày, mỏng của nét vẽ (n là độ dày, mỏng của nét vẽ). Lệnh này có thể thực hiện qua Menu Set → Pen Size …
SetPC [R B G]	Thiết lập màu cho bút vẽ. Trị số từ 0-255
Setfloodcolor [R G B]	SETFC[R G B]	Cài đặt tô màu nền bằng Fill
FILL	Tô màu nền

Thật tuyệt khi có thể tô màu cho các đối tượng, hình ảnh trong MSW Logo. Để làm việc này, bạn cần tham chiếu tới một bảng mã màu. Dưới đây là một ví dụ.

Nếu muốn thay đổi màu bút sang một trong số màu kể trên, bạn chỉ cần viết lệnh Setpencolor được theo sau bởi giá trị RGB phù hợp vào quá trình này trước khi lệnh đó nói cho con rùa biết nên vẽ đường nào.

Ví dụ: Setpencolor [ 0 255 255].

Hãy thử lệnh này cho các hình dạng bạn đã vẽ trong khi lập trình. Lưu ý, giá trị RGB chỉ mức độ màu sắc, đỏ, xanh lá và xanh dương mà bạn muốn kết hợp.

Ngoài ra, bạn cũng có thể tô màu yêu thích vào một hình khép kín. Để làm việc này, đầu tiên, bạn cần thiết lập màu sắc bằng lệnh setfc theo sau là các giá trị RGB phù hợp ở bảng trên. Hành động này sẽ nói cho con rùa biết màu bạn muốn tô vào hình dạng.

Để lấp đầy một hình dạng, bạn cần đặt con rùa vào bên trong hình đó. Sau đó, gõ lệnh fill để hoàn tất quá trình.

Nhóm lệnh điều khiển rùa và vị trí của rùa

Câu lệnh	Viết tắt	Chức năng
Hideturtle	HT	Ẩn chú rùa
Showturtle	ST	Hiện chú rùa
SETPOS x y	Đưa rùa tới vị trí X,Y
SETX x	Chuyển rùa sang ngang x >0 qua phải, x<0 là qua trái
SETY y	Chuyển rùa lên nếu y>0, xuống nếu y<0
Xcor	Xem tọa độ x của rùa
Ycor	Xem tọa độ y của rùa
POS	Xem vị trí hiện tại
CS	Xóa và đặt lại vị trí
Clean	Xóa nét vẽ, giữ nguyên vị trí rùa
HOME	Rùa về vị trí ban đầu
HEADING	Độ xoay của rùa
SetHeading	Quay rùa
TOWARDS x y	Quay đầu rùa về hướng tọa độ x và y
DISTANCE x y	Khoảng cách từ vị trí hiện tại tới tọa độ x y

Các hàm toán học trong MSWLogo

• Phép chia lấy dư MODULO a b, kết quả là dư của a/b.
• Lấy phần nguyên của số INT. Ví dụ INT 8.2 được 8.
• Căn bậc 2 của 1 số SQRT. Ví dụ SQRT 4 được 2.
• Lũy thừa POWER: Ví dụ POWER 2 3 = tính 2*2*2.
• PI số pi = 3.14159265358979.

Hướng dẫn lập trình bằng MSWLogo

Bước 1: Di chuyển con rùa

Đầu tiên, bạn sẽ thấy một con rùa nằm ở trung tâm màn hình. Hãy bắt đầu thật đơn giản. Trong cửa sổ dòng lệnh, hãy gõ vào box: Forward 50

Click nút thực thi (Execute) hoặc nhấn Enter trên bàn phím, hãy làm việc này sau khi gõ mọi thứ vào cửa sổ dòng lệnh. Lệnh này sẽ vẽ một đường thẳng dài bằng 50 bước chân rùa. Thật dễ phải không?

Lưu ý: Bạn có thể rút gọn lệnh, ví dụ: Forward 50 thành FD 50.

Nếu muốn kẻ đường thẳng sang bên phải, thay vì hướng lên trên, gõ:

RT 90 FD 50

Lệnh này xoay con rùa 90 độ sang phải và rùa sẽ tiến về phía trước 50 bước.

Khi màn hình trở nên lộn xộn, hãy gõ: clearscreen hoặc CS (viết tắt). Lệnh này sẽ dọn dẹp màn hình và xóa mọi thứ bạn đã vẽ, đồng thời, đưa rùa tới vị trí hướng lên trên.

Nếu muốn xoay rùa sang trái, gõ:

LT 90

Tiếp theo gõ lệnh đi lùi:

Back  hoặc BK 50

Rùa sẽ lùi lại 50 bước.

Khi có quá nhiều lệnh từ trong cửa sổ lệnh, gõ:

Cleartext hoặc CT

Giờ bạn đã biết hết lệnh cơ bản của phần mềm lập trình MSWLogo rồi đấy.

Bước 2: Tạo một quy trình cho MSWLogo

Quy trình (chuỗi hành động) là các bước con rùa sẽ vẽ hoặc tạo một thứ gì đó. Bạn có thể chạy quy trình bằng cách gõ tên của nó vào cửa sổ dòng lệnh.

Để tạo quy trình vẽ hình vuông trên màn hình. Hãy click File, sau đó, chỉnh sửa nó trong cửa sổ chính, rồi gõ tên quy trình mới. Cụ thể các bước như sau:

Gõ: Square, rồi nhấn Enter hoặc OK. Click vào sau từ Square và nhấn Enter. Tiếp tục gõ:

FD 50 RT 90 four times

Sau đó, click File save and exit.

Trong cửa sổ dòng lệnh, gõ quy trình Square > Execute. Khi đó, con rùa sẽ vẽ một hình vuông có tỉ lệ 50 x 50 x 50 x 50.

Bây giờ, click Edall trong cửa sổ dòng lệnh và tới hình vuông quy trình vừa tạo, xóa lệnh FD 50 RT 90.

Hãy lặp lại các bước trên một lần nữa nhưng gõ lệnh ngắn hơn:

[Repeat 4 FD 50 RT 90]

Giờ hãy click File save and exit. Di chuyển tới cửa sổ dòng lệnh, gõ Square lần nữa và nhấn Enter. Con rùa sẽ vẽ một hình vuông trên màn hình.

Khi đã biết cách vẽ hình vuông, bạn dễ dàng tạo hình dạng khác. Ví dụ, muốn vẽ hình tam giác, thay lệnh 4 FD 50 RT 90, thành:

Repeat 4 FD 50 RT 120

Bước 3: Tọa độ Setxy

Màn hình chính của MSWLogo giống như một chiếc lưới vô hình. Bạn có thể di chuyển rùa tới các vị trí khác nhau bằng cách gõ tọa độ.

• Tọa độ x di chuyển rùa sang trái và phải.
• Tọa độ y di chuyển rùa lên và xuống.

Trong cửa sổ dòng lệnh, gõ:

Setxy 100 100

Rồi nhấn Enter.

Con rùa di chuyển lên tọa độ 100 của cả x & y.

Khi đó, phần mềm có thể thực hiện một quy trình khác, ví dụ: Vẽ hình vuông.

Bước 4: Penup và Pendown

Ở bước này, bạn sẽ biết rằng con rùa trong MSWLogo giống như một cây bút. Tại cửa sổ dòng lệnh, gõ:

Penup hoặc PU (viết tắt) và FD 50

Sau đó, nhấn Enter. Lệnh này sẽ nhấc ngòi viết của rùa lên. Rùa di chuyển về trước 50 bước nhưng không vẽ bất cứ thứ gì.

Để đặt ngòi viết của rùa xuống, gõ:

Pendown hoặc PD

Giờ rùa sẽ vẽ hình khi di chuyển.

Bước 5: Tạo một cửa sổ

MSWLogo sẽ tạo một cửa sổ chứa các nút người dùng có thể click để chạy các quy trình.

Hãy bắt đầu bằng cách tạo một quy trình mới: Click File > Edit. Đặt tên quy trình mới là Box. Nhấn Enter sau từ Box. Giờ gõ:

windowcreate "main "mywindow "Autodraw 0 0 50 50 [ ]

• Autodraw là tên hiển thị của hình hộp, mywindows là tên MSW Logo sử dụng cho những hoạt động khác.
• 0 0 là tọa độ Setxy của hình hộp.
• 50 50 là kích thước hình hộp.

Giờ gõ vào cửa sổ lệnh:

Box

Rồi nhấn Enter.

Lệnh này sẽ tạo một cửa sổ nằm phía trên bên trái màn hình.

Tiếp đến, click Edall > Enter sau (windowcreate “main “mywindow “Autodraw 0 0 50 50 [ ] )

Tới bước này, bạn có thể tạo một số nút bấm chức năng. Đầu tiên, click nút Reset trong cửa sổ lệnh để xóa box. Gõ:

buttoncreate "mywindow "mybutton "Square 10 20 30 10 [square]

• Mywindows là tên cửa sổ chứa nút bấm.
• Mybutton là tên dùng cho tác vụ khác.
• Square là tên nút bấm.
• 10 20 là tọa độ Setxy
• 30 10 là kích thước nút.
• Dấu ngoặc quanh Square thông báo cho MSWLogo chạy quy trình tạo hình vuông khi click vào nút.

Giờ gõ vào cửa sổ lệnh:

Box

Rồi nhấn Enter.

Một cửa sổ sẽ lại được tạo nhưng lần này, nó có nút bấm.

Cuối cùng, chúng ta cần tạo nút đóng cửa sổ thay vì phải nhấn thiết lập lại. Hãy tới box quy trình, rồi nhấn Enter sau dòng buttoncreate.

Gõ:

buttoncreate "mywindow "mybutton2 "Close 10 10 25 10 [windowdelete "mywindow]

Lệnh windowdelete sẽ xóa một cửa sổ nhưng bạn phải gõ “mywindow” trước để thông báo cho phần mềm cửa sổ muốn xóa.

Giờ tới trình gõ lệnh, nhập box quy trình lần nữa và nhấn Enter. Chúng ta sẽ có một cửa sổ chứa nút vẽ hình vuông và đóng cửa sổ.

Đây là kết quả cuối cùng.

Hi vọng bài viết hữu ích với các bạn!